Blog: Armoede en Schulden – Perspectief van mensen centraal

15 januari 2018

Centraal in het werk van CMO STAMM staat het perspectief van de mensen zelf. Hoe staat het met hen, wat beweegt hen in al hun verscheidenheid, wat willen zij en hoe vertaalt zich dat in effectief beleid? Daarom werken we in veel gevallen in co-creatie sessies en/of met ervaringsdeskundigen. Dat maakt de dialoog veelzijdiger en geeft steeds nieuwe inzichten.

Armoede en ervaringsdeskundigen

In de publiek-private samenwerking rondom armoede en schulden is de deskundige inbreng van de ervaringsdeskundigen, opgeleid door Stichting Mens en Maatschappij zo waardevol!

Vier mensen aan tafel: een wethouder, een directeur van een Welzijnsinstelling, een betrokken ondernemer en twee ervaringsdeskundigen. De laatste 2 vertellen hun verhaal, waarbij het fenomeen ‘meergeneratie-armoede’ voor hun leidend is geweest voor het verloop van hun leven. Als je opgroeit in een gezin zonder perspectief, waarin seksueel misbruik, naast een chronisch gebrek aan geld je jonge leven beheerst, hoe lukt het dan hieruit te komen? Karin vertelt haar verhaal schijnbaar onbewogen: nuchter, beschouwend en vooral niet veroordelend. “Ik wist niet beter, want iedereen in mijn omgeving was hetzelfde, dat voelde juist vertrouwd aan”.

En wat te denken van het verhaal van de alleenstaande Savasch van Turkse afkomst, die nu op een camping in de bossen woont, omdat dat voor hem net betaalbaar is? Hij heeft zijn ouders in zijn jonge jaren zien zwoegen om het hoofd boven water te houden met een winkeltje in levensmiddelen. Zelf ging het hem in eerste instantie beter af: een baan en een eigen woning in Amsterdam. Maar die weelde kon hij niet meer dragen, nadat hij zijn baan verloor.

Er is nog een overeenkomst in het verhaal van Karin en Savasch. Ze hebben geen schulden (meer), maar nog steeds moeite om het hoofd boven water te houden. Karin werkt en heeft een bescheiden salaris, Savasch knoopt met moeite de eindjes aan elkaar met zijn uitkering.

We luisteren ademloos naar hun verhaal, het heeft impact op alle gesprekspartners. En sterker nog, de dialoog komt op gang. Meer dan een uur wisselen zij en wij ervaringen uit. De wethouder vertelt: “Bij ons thuis was geen geldgebrek en toen ik deze portefeuille toebedeeld kreeg, kon ik me er ook geen voorstelling van maken. Nu weet ik beter.”

Huiswaarts

Aan het eind van de dag loop ik richting het station. Daar loopt Karin voor ons, met haar stok ferm prikkend in de verse sneeuw. Eerder vroeg ik haar of ze een uitrijdkaart voor de parkeergarage nodig had, als zovele van onze gasten. Ze keek me indringend aan en zei: “natuurlijk niet, ik heb geen auto”. Ik kon mezelf wel voor de kop slaan, wat een oliedomme vraag! Een week later rolt het OV-overzicht van Savasch in mijn mailbox. Zijn ritje naar de camping, met 4 overstappen. Hij was ook goed thuis gekomen, net als wij.

Wat het moraal van dit verhaal is: dat we elke dag moeten leren, van elkaars verhalen en ook in mijn geval, om eerst na te denken voordat we een vraag stellen…

Maud Diemer,
Aanjager Schouders Eronder, kwartiermaker Moedige Dialoog / adviseur CMO STAMM