Preventie en vroegsignalering van schulden nog belangrijker door toename schuldenaren

4 oktober 2018

Naar schatting hebben bijna 1,4 miljoen Nederlandse huishoudens problematische schulden of een risico daarop. Van deze huishoudens zijn 1,2 miljoen niet bekend bij de formele schuldhulpverlening, blijkt uit de Kamerbrief brede schuldenaanpak. Een schuldenaar komt nu vaak pas naar de gemeente als zijn schulden uit de hand zijn gelopen. Het blijkt dat veel huishoudens de stap naar schuldhulpverlening zo lang mogelijk uitstellen. Dat de drempel naar de schuldhulpverlening zo hoog is, komt doordat mensen denken dat die vooral voor anderen is bedoeld. Het wordt gezien als een laatste redmiddel voor de allerergste gevallen, waartoe huishoudens zichzelf niet rekenen.

Het voorkomen van schulden

Als het gaat om schulden, moeten we inzetten op het voorkomen van schulden. Dat is een belangrijke boodschap in het actieplan brede schuldenaanpak van het kabinet. Het kabinet geeft in dit actieplan voorrang aan het voorkomen dat betalingsachterstanden ontstaan, oplopen en resulteren in problematische schulden. CMO STAMM is het daar hartgrondig mee eens. Een effectieve(re) aanpak van schulden en inzet op verbetering van schuldhulpverlening is goed, het voorkómen van schulden is beter. Want veel schuldenaren vallen ook na het doorlopen van een schuldhulpverleningstraject weer terug.

Onderzoek leert dat mensen met financiële problemen eerst bezuinigen op hun zorgverzekering, vervolgens de betaling van de energierekening uitstellen en tenslotte de huur niet meer betalen. Hoe eerder je erbij bent, des te minder lopen schulden op en des te sneller kunnen ze worden afbetaald. Hopelijk geeft het actieplan brede schuldenaanpak een impuls voor extra inzet op preventie en vroegsignalering.

Nóg eerder

De aanpak van schulden kan nóg eerder beginnen, namelijk voordat ze er zijn. Verlies van een baan, echtscheiding, de kinderen die het huis uitgaan; life events die allemaal oorzaak kunnen zijn waardoor mensen zich anders gaan gedragen en sneller schulden maken. Je kunt alle mensen in deze situaties wijzen op de risico’s. Hen sneller bewust maken van de veranderende situatie, zodat ze er naar kunnen handelen.

Gemeenten krijgen de komende drie jaar 72 miljoen euro van het Rijk om de toegang tot en effectiviteit van schuldhulpverlening te verbeteren. Ook in Groningen en Drenthe zetten we gezamenlijk met vele partners vol in op dit onderwerp via de programma’s Schouders Eronder, Moedige Dialoog en het kennisplatform Armoede Groningen. Via dit gezamenlijke kennisplatform delen we graag alle kennis, best practices, onderzoeksresultaten en innovatie rondom het thema schuldhulpverlening. Ook zijn er diverse bijeenkomsten over dit onderwerp.

Meer informatie: Saskia Duursma, adviseur CMO STAMM